Brussel: Storten is géén wenselijk alternatief voor verbranden

Binnen de EU wordt nog steeds meer afval gestort dan verbrand. Het verbranden van brandbaar restafval door afvalenergiecentrales is beter voor het klimaat, want stort leidt tot uitstoot van het schadelijke methaan. Wat vindt de Europese Commissie? Moeten landen hun AECs koesteren zolang die duurzame energie produceren uit afval dat anders in Europa zou worden gestort? Een woordvoerder van klimaat-Eurocommissaris Frans Timmermans geeft het antwoord.

Serie: Wat vindt de Europese Unie eigenlijk?

 ‘Methaan is een krachtig broeikasgas. Na koolstofdioxide levert het de grootste bijdrage aan de klimaatverandering. De Global Methane Pledge verplicht tot een collectieve wereldwijde reductie van door de mens veroorzaakte methaanemissies met ten minste 30 procent tegen 2030. Dit moet worden bereikt door de focus op alle haalbare reducties in energie en afval. Het omzetten van afval dat niet kan worden omgezet in energie, zoals door verbranding, speelt een rol in de circulaire economie. Hierdoor belanden ongewenste stoffen niet in het milieu. De lidstaten moeten achter hun toezegging staan ​​om het storten van afval tot een minimum te beperken. Dat betekent maximaal 10 procent storten en illegale transporten aan banden te leggen. De Commissie zal dit blijven monitoren.’

Biogas en digestaat

‘Storten is absoluut geen wenselijk alternatief voor verbranden, maar ook andere behandelingen zijn mogelijk. In de Methaanstrategie ter vermindering van de methaanemissies (COM/2020/663) wordt bijvoorbeeld gewezen op de positieve effecten van anaerobe vergisting. Hierbij wordt niet-recyclebaar menselijk- en landbouwafval gebruikt om biogas en digestaat als meststof te produceren.’

 Sommige wetten

‘De belangrijkste bronnen van methaanuitstoot door de afvalsector betreft ongecontroleerde emissies van stortgas op stortplaatsen, de behandeling van zuiveringsslib en het lekken uit biogasinstallaties, veroorzaakt door een slecht ontwerp of slecht onderhoud. De Methaanstrategie heeft overigens al geleid tot vermindering van methaanemissies van storten. De doelstelling is dat in 2035 nog maximaal 10 procent van het afval mag worden gestort. Hierdoor zullen de methaanemissies van stortplaatsen naar verwachting nog verder afnemen. Maar ook de herziening van sommige wetten en betere naleving kan inderdaad helpen om de methaanemissies verder te verminderen.’

Klimaateffecten

‘Bij de herziening van de stortplaatsrichtlijn die voor 2024 is gepland, zal de Commissie verdere maatregelen overwegen om het beheer van stortgas te verbeteren, de schadelijke klimaateffecten ervan tot een minimum te beperken en eventuele energiewinsten ervan te benutten.’

De woordvoerder van Frans Timmermans benadrukt het belang van de collectieve ambitie uit de Global Methane Pledge en het behalen van stortdoelstelling van maximaal 10 procent storten in 2035 om deze methaandoelstelling te bereiken. De Afvalvergroeners onderschrijven dit volledig. Deze doelstelling betreft echter alleen huishoudelijk restafval. Het storten van bedrijfsafval leidt in veel gevallen ook tot methaanuitstoot. En de ‘trackrecord’ op huishoudelijk restafval geeft ook te denken.

De vorige doelstelling – maximaal 35 procent huishoudelijk restafval storten in 2016 – werd niet gehaald. Tien lidstaten stortten in 2016 zelfs méér dan 50 procent van hun huishoudelijk restafval. Deze lidstaten hebben uitstel gekregen om de 10 procent doelstelling pas in 2040 te behalen.

Een recente studie van CE Delft en Prognos toont aan dat het vanuit klimaatperspectief beter is om afval – zelfs over afstanden van 9.000 km! – naar een AEC te brengen dan het lokaal te storten. Alleen als we Europees samenwerken zullen we de collectieve Global Methane Pledge behalen. De Nederlandse recycling- en verbrandingscapaciteit is daarbij broodnodig zolang er in Europa brandbaar restafval gestort wordt, dus tot ver na 2040.

VOLGENDE KEER: 

Sinds januari 2020 heft Nederland belasting over buitenlands afval dat hier verwerkt wordt. Hierdoor belandt dat afval in het thuisland vaker op de stort. Staat het Nederlandse beleid niet op gespannen voet met de afspraken die in Glasgow zijn gemaakt over internationale samenwerking om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen?