De ChristenUnie vindt het van belang dat Nederland investeert in ‘een mix van duurzame opwekking en opslag.’ Nederlandse AEC’s wekken energie en warmte op. Ze leveren 20 procent van alle warmte die gebruikt wordt in warmtenetten en zouden twee keer zoveel warmte kunnen leveren zonder meer afval te hoeven verwerken. Ziet de ChristenUnie een rol voor AEC’s in de verdere ontwikkeling van warmtenetten?
Stieneke van der Graaf: ,,Wij willen een duurzame warmtevoorziening. De huidige inzet op warmtenet-projecten zetten we door. Waar warmtenetten zinvol zijn, blijven AEC’s een belangrijke rol spelen; ook dient rekening gehouden te worden met back-upcapaciteit. Overigens kan in recyclingprocessen gebruik gemaakt worden van opgewekte hoge-temperatuurstoom, dat is nóg efficiënter. Daarbij voorziet de ChristenUnie ook dat het aandeel hernieuwbare energie in AEC’s toeneemt doordat steeds meer fossiele plastics zullen worden gerecycled, danwel vervangen door biobased-varianten als PLA.” (PLA, oftewel polylactic acid, is een soort plastic gemaakt van plantaardig materiaal zoals maïs of suikerriet, niet van aardolie zoals de meeste andere plastics.
Win-winsituatie
Nederland ontmoedigt afvalimport (thans circa 24 miljoen ton) met een importheffing, maar exporteert onbelast 20 miljoen ton afval. Van der Graaf: ,,Wij zijn geen voorstander van het exporteren van (fossiel) restafval of de residuen van sorteerprocessen daarvan naar cementovens. De categorisering ‘recycling’ - vanuit de Europese cementlobby - omdat een (klein) deel van het materieel zou kunnen worden benut, is niet realistisch. Als onze AEC’s kunnen borgen dat aan de standaarden voor hoge temperatuur-verwerking wordt voldaan, vinden we het beter om ook voor gevaarlijk afval nationaal onze verantwoordelijkheid te nemen. Net zoals we ook voor de bodemassen uit geïmporteerd afval na energieterugwinning onze verantwoordelijkheid moeten nemen voor hoogwaardige toepassingen. Als deze bodemassen grootschaliger tot cementkwaliteit worden opgewerkt, wordt de vraag naar afval voor cement in het buitenland ook minder. Dit creëert door groene investeringen een win-win voor zowel het internationale klimaat als de Nederlandse afvalsector.”
Europese gelijkschakeling
De ChristenUnie stelt dat vermindering van onze CO2-uitstoot niet mag leiden tot meer broeikasuitstoot en vervuiling in andere delen van de wereld. Ook moet Nederland landen helpen die zelf minder in staat zijn actief milieubeleid te voeren. Geldt die hulp ook voor onze Europese buren die zelf te weinig verbrandingscapaciteit hebben? Van der Graaf: ,,Wij pleiten voor Europese gelijkschakeling van deze grensoverschrijdende uitdagingen. Bijvoorbeeld doordat voor import onder EVOA aangetoond moet worden dat verwerking milieu- en klimaatefficiënter is. Zo kan een duurzame afvalsector als de Nederlandse inderdaad bijdragen aan internationale solidariteit. Daarbij dient te worden opgemerkt dat de Europese landen, waaruit de Nederlandse sector importeert, prima zelf in staat zijn om het genoemde actieve milieubeleid te voeren. Zo zijn er Nederlandse bedrijven die binnen Europese samenwerkingen stortplaatsen helpen verduurzamen om het ontsnappende methaan af te vangen en te benutten totdat AEC-capaciteit gebouwd is.”
Nederlandse fouten
Is het bouwen van dure AEC’s nog zinvol als Europa in rap tempo circulair wordt? ,,Zolang er nog gestort wordt, is er nog ondercapaciteit”, benadrukt Van der Graaf. ,,Evengoed moet verstandig beleid voorkomen dat de Nederlandse fouten herhaald worden en er Europees regionaal overcapaciteit ontstaat. Als onze AEC’s meer van de opkomende circulaire recyclingtechnieken integreren, zullen ze aantrekkelijker worden om een bijdrage te leveren aan de Europese solidariteit. Innovatieve AEC’s kunnen bijvoorbeeld ook AEC-lijnen vervangen door recyclingcapaciteit.”
In het laatste IPCC-rapport staat dat Europa 60 tot 70 miljoen ton CO₂-emissies zou kunnen afvangen bij AEC’s waardoor deze zelfs negatieve CO₂-emissies kunnen genereren. Van der Graaf: ,,Dat is natuurlijk mooi. Innovatievere Nederlandse AEC’s hebben deze techniek toegepast en het Rijk staat ook voor miljarden SDE++gelden garant voor de opslag van deze afgevangen CO₂ in de zeebodem. Vooralsnog wordt alleen de CO₂ die afkomstig is van fossiele bronnen beschouwd als uitstoot die schadelijk is voor het klimaat en die vermeden kan worden om de situatie te verbeteren. CO₂ afkomstig van biologische bronnen, zoals kort-cyclische CO₂ (uit planten of organisch afval), wordt momenteel niet beschouwd als schadelijk voor het klimaat. Pas wanneer de uitstoot van biogene CO₂, het verbranden van organisch restmateriaal als papier, hout, luiers en GFT-afval, ook als schadelijk wordt gezien, kunnen vergelijkbare regelingen worden toegepast om dit soort CO₂-uitstoot te verminderen.”