Over import van afval is Bergsma genuanceerd. ,,Met verschillende onderzoeken hebben wij aangetoond dat het storten van afval ongunstig is voor het klimaat. Storten leidt tot methaanemissies en methaan is sterker broeikasgas dan CO₂. Bij verbranden ontstaat CO₂, maar methaan-emissies zijn ernstiger. Het VK heeft op dit moment onvoldoende AEC-capaciteit. Het zou mooi zijn als onze samenwerking met buurlanden, waaronder het VK, zou leiden tot zo min mogelijk stort; ook als dat betekent dat er hier nog een tijdje afval uit het VK verbrand moet worden.”
Beter presteren
Nederland vindt dat landen hun eigen afvalcentrales moeten realiseren, terwijl er vanuit Brussel voor wordt gepleit dat er binnen Europa zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van bestaande AEC’s. Bergsma: ,,Misschien moeten we AEC’s vergelijken met de chemie waarvoor we weliswaar strenge milieunormen hanteren, maar waarvoor ook geldt dat we die in Nederland willen behouden, vooral als ze beter presteren dan het buitenland.
Klimaatemissies
Het besparen van aardgas en -olie realiseer je optimaal door eerst zoveel mogelijk te recyclen en door energie te maken van wat er overblijft. Het opschroeven van de rendementen van AEC’s, met name door meer warmte te leveren via warmtenetten en het afvangen van CO₂-emissies, zijn belangrijke maatregelen om klimaatemissies te reduceren. Ik verwijs naar de Amager Bakke HR-AEC die in Denemarken is gerealiseerd. De Deense AEC heeft een duidelijk hoger rendement dan de Nederlandse AEC’s (71 procent warmte en 28 procent elektriciteit is totaal 99 procent). Ook CO₂-afvang is voor deze installatie een optie. Dit leidt tot nog steeds een heel goed rendement en visueel is deze installatie met skibaan op het dak natuurlijk ook heel interessant.”
Toekomst
Volgens Bergsma moeten de overheid en de afvalsector samen een goed toekomstplan maken. ,,Dat toekomstplan van de overheid en de afvalsector zou duidelijkheid moeten scheppen over hoe de afvalverwerkingssector zich moet ontwikkelen om te komen tot verdere verduurzaming. Maar moet vooral ook duidelijkheid bieden over de koers. Nu staan de overheid en de afvalsector vaak tegenover elkaar en is de toekomst voor de sector vrij onzeker en dat maakt investeringen in duurzame maatregelen minder vanzelfsprekend.”
Ingrediënten voor een toekomstplan, volgens Bergsma:
- Maximaal inzetten op zowel bron- als nascheiding voor recycling. Met name v.w.b. nascheiding is er voor AEC’s nog flink wat te winnen. Ook combinaties van bron- en nascheiding is interessant. Maar dit is door recente afspraken tussen gemeenten en de afvalsector helaas juist moeilijker gemaakt.
- Maximaal inzetten op meer energie uit AEC’s. De Scandinaviërs geven hier het voorbeeld door afval in de zomer op te slaan voor gebruik in de winter. En door de warmtelevering sterk te vergroten.
- CO₂-afvang de norm laten worden bij afvalverbranding. Het kost helaas wat energie maar AEC’s zijn hier met hun uitgebreide rookgasreiniging geschikt voor. Dit maakt ook dat AEC’s een nettoCO₂-emissie van nul kunnen realiseren enCO₂-vrije warmte en elektriciteit kunnen verkopen.
- Strengere eisen voor bodemas hanteren zodat het bodemas echt schoon wordt gemaakt.
- Een concreet plan voor de AEC-capaciteit in Nederland inafstemming met andere Europese landen waarbij we toegroeien naar HR-AEC’s met veel scheiding en CO₂-afvang. Dit zou ertoe kunnen leiden dat er AEC’s moeten sluiten, maar dat zouden de installaties moeten zijn die het lastigste naar die HR-status kunnen groeien. Bij afbouw zou er dan een afbouwplan moeten komen met vergoedingen zoals die er zijn voor de afbouw van kolencentrales.